Poesia
di Costantino Longu

1

Sa rima chi consolat sos umanos
ca sonat cun accentos musicales,
da’ tempos antighissimos, lontanos,
la connoschian sos orientales,
l’ ignoraian grecos e romanos
chi an tentu poetas immortales:
operas tantu dignas sun restadas
in poesia ma senza rimadas.

2

Sa poesia cantat cosas bellas,
montagnas altas e baddes profundas;
issa ti cantat totu sas novellas
siana tristas o sian giocundas;
ti cantat de su chelu sas istellas
e de su mare sas pasidas undas,
cantat sos movimentos de sos astros,
gherras funestas, luttos e disastros.

3

Sa poesia ti cantat sas festas
de messeras e de innennadores,
cantat de su eranu sos fiores
cando sun birdes campos e forestas
e cantat de s’ jerru sas tempestas
de nies e de bentos sos rigores,
cantat de ogni foza chi si moede
cand’ est serenu e cando pioede.

4

David, chi cun sa frunda at atterradu
de Golia gigante su podere,
fidi unu poeta raffinadu
cumpostu at su famosu “Miserere”;
cantigoso e salmos at lassadu
chi veramente faghen piaghere,
fama manna at lassadu in poesia
s’antenadu de Cristos e Maria.

5

Ludovic’ Ariosto onor’ e fama
conchistat cun s’ “Orlandu furiosu”,
cavallerescu poema famosu
ue s’ agattat sa famosa trama
d’ Angelica e Orlandu sa fiama
su paladinu pius bellicosu;
chi b’ at ottavas affirmare poto
battomizaottighentosottantotto.

6

Si d’ isculatre nd’ azis interessu
permittide chi de s’ Orlandu cante
cantu lis at in amore suzzessu
a su prode Ruggeru e Bradamante;
sas tramas de s’ infame Polinnessu
contr’ a Ginevra e Ariodante,
cantu contr’ a Olimpia pienu
est de ingannos bistadu Birenu.

7

Angelica si mustrat incostante
at coro variabile in su sinu,
abbandonat Orlandu paladinu
pro amare unu miseru fante;
Ariosto dogni fattu importante
cantat e lu descriet a puntinu,
pro ch’ in cussu poema s’ immortalede
mustrada sa poesia cantu ‘alede.

8

Cando sa bell’ Angelica e Medoro
in su buscu s’ agattan’ a sa sola,
iscrittu sos dellirios insoro
de sas arbures ana in sa corzola;
primma l’ at dadu a Orlandu su coro
poi fatta si est cuccuriola:
Orlandu, privu de s’ antigu affettu
s’ infuriat e nde perdet s’ intellettu.

9

Canova isculpit Vener’ e Adone
istatuas chi causan ispantos,
però cuss’ amorosa passione
Marinu l’ at iscritta in vinti cantos,
comente si trasformat in sirbone
Marte gelosu a forza de incantos,
pr’ occhire gai pienu de ira
su bellissimu fizu de Cinira.

10

Michelanghelu summu iscultore
a sa list’ ‘e sos poetas che lu passo:
“Grato m’ è il sonno ancor l’ esser di sasso
finchè il danno e la vergogna dura,
non veder né sentir m’ è gran ventura,
ma tu non mi destar, deh, parla basso!”
Custa battorin’ est troppu famada
in rispost’ a sa notte l’ at torrada.

11

Tasso, poeta de summu talentu
troppu pienu de sensibilidade,
morit de sant’ Onofriu in su cumbentu
assistidu cun umana caridade,
mentres fin prontos, pro riconnoschimentu,
in Campidogliu cun solennidade
a li fagher s’ incoronazione,
ma non l’ at tenta sa soddisfazione.

12

Dante ti cantat giustos argumentos
fattos cun filosofica sustanzia,
de s’ Inferru sos duros patimentos
e de su Purgadoriu s’ isperanzia,
de Paradisu gosos e cuntentos
su ben’ eternu e-i s’ esultanzia:
tot’ est descrittu cun abilidade
est fantasia e paret veridade.

13

In Leopardi bi est dominante
sa poesia trista, su lamentu,
ma però, pro umanu sentimentu,
superiore mi paret a Dante;
in “Su pastor’in s’ Asia errante”
totu cantu lu mustrat su talentu:
sublimes poesias at iscrittu
da’ “Sa ginestra” fin’ a “S’ infinitu”.

14

Petrarca puru cun divina Musa
cale summu poeta si signalada;
a Laura de Sade l’immortalada
in sa frisca funtana de Valchiusa;
sa poesia sua si est diffusa
chi guasi a Dante l’aggualada;
da’ s’ innu chi at cantadu pro Maria
si emanat divina poesia.

15

Paulu Mossa sardu campione
lu fontomamos prus de una orta;
a pustis chi Gisella che l’ est morta
cantat de “Addemala” sa cantone
piena de dolente passione,
de dogni poesia chi at regorta
resultat cussa su capolavoro
ca commovet sa mente cun su coro.

16

Ischimos su poeta Montanaru
l’ immortalat de Desulo sa zona,
cantend’ in sardu cun limbazu raru
sa fama chi at lassadu est troppu ona;
de ramos de chercu e fozas de laru
meritada si l’ ada sa corona:
illuminadu su sou talentu
bi l’ an sos buscos de su Gennargentu.